Geen vega in Frankrijk

De afgelopen twee weken was ik en vacances in het zonnige Zuiden van Frankrijk. Kort samengevat heb ik heerlijk gefietst, gewandeld, uitgeslapen, gelezen, gedronken en gelachen. Een perfecte break.

Toch was er wel iets wat mij (en mijn reisgenoten) heeft gestoord: de Franse kaart. Hoewel ik natuurlijk niet voor de eerste keer in Frankrijk was, viel het me deze keer extra op hoe bar slecht het gesteld is met de vegetarische opties in Franse restaurants. Waar vlees, vis en kaas de boventoon voeren blijken vegetarische gerechten nog steeds taboe. Op de vraag of ze de spekjes weg konden laten uit de pasta met champignons, werd gefronst en gewuifd. “Mais non, ce n’est pas possible madame”. En of de jambon zou kunnen worden weggelaten van de croque madame werd ook afkeurend gereageerd. Het aantal terrasjes dat wij hebben geskipt vanwege de kaart, is niet op één hand te tellen. Nu ben ik geen lastige eter maar de meeste restaurants bieden gewoon geen vlees- of visvrije optie aan.

Is it just me?

Uit nieuwsgierigheid toch eens opgezocht hoeveel Fransen vegetarisch zijn, het lijkt me sterk dat ik de enige frust ben met dit probleem. Het blijkt dat één op de drie Fransen verklaart een vegetariër of flexitariër te zijn, maar de helft is dat niet uit overtuiging. Voor een kwart is de keus ingegeven door financiële redenen, en als ze meer te besteden zouden hebben zou er gewoon weer vlees op tafel staan. Andere redenen hebben veelal te maken met gezondheid (meer dan de helft van de Fransen kampt met overgewicht). Dit geeft wel een verklaring want wie geen geld heeft, gaat ook niet uit eten.

Vegetarisme in opkomst?

Logischerwijs veranderen ook in Frankrijk eetgewoontes geleidelijk. De vleesconsumptie daalde de afgelopen 20 jaar met 13%, onder hogeropgeleide Fransen was dat zelfs 20%. 40% noemt zich tegenwoordig flexitariër, met name jonge mensen. Niet alleen de arme sloebers. Ook eten de Fransen steeds meer kip, in plaats van rood vlees. De verandering komt o.a. door inzet van de overheid die investeert in onderzoek, innovatie, en stelt dat tenminste één verplichte schoollunch per week volledig vegetarisch moet zijn. Het aanbod in bedrijfskantines moet voor de helft biologisch zijn.

Hou van vlees!

Ondanks dat is (en blijft) plantaardig een niche. Zo geeft het Franse voedingscentrum - net als het Nederlandse overigens - nog altijd het smeuïge advies om 500 gram vlees per week te eten voor een goede gezondheid. De Franse vleessector zit - ook net als onze Nederlandse boeren - niet stil. Ze zijn actief met campagnes om het belang van vlees te promoten: veehouderij is nodig voor instandhouding van berggebieden en voor de productie van zuivel. Vooral de kaasproductie is erg belangrijk voor Frankrijk. Boodschap voor de omnivore consument is om meer (Frans) kwaliteitsvlees te eten en vlees te combineren met groente.

Van hoofdrol naar bijrol?

Je l’espère. Net als overal in de EU gaat de transitie naar meer plantaardig geleidelijk. Alle verandering geeft weerstand. Soms 2 stappen vooruit, en 1 achteruit. Maar de trend naar minder vlees is ingezet en die lijn geeft vertrouwen.

Voorlopig heb ik het weer even gehad met die hompen vlees en sloten room. Volgend jaar gaan we naar Italie. Of Spanje. Als er - over een paar jaar - weer wat meer groente op het Franse menu is verschenen, zullen we de kaarten opnieuw schudden.

Bronnen (26 mei 2024)

• Frankrijk.nl

• Foodagribusiness.nl

• Agroberichtenbuitenland.nl

• Voedingscentrum.nl